- Szczegóły
- Redakcja Redakcja
- Opublikowano: 10 sierpień 2017 10 sierpień 2017
Te niewielkie, żółto-pomarańczowe kwiatki od wieków są znanie medycynie ludowej. Łączy się z nimi piękny mit, mówiący o tym, że są to łzy Afrodyty, które dotknęły ziemi, gdy opłakiwała śmierć Adonisa.
Soczyście żółty kolor płatków tej rośliny kojarzy się ze słońcem, życiem, często zatem nazywano go kwiatem, który śledzi słońce – jego płatki zawsze układają się w stronę słońca. Choć jego cykl rozwoju łączy się także z księżycem, zatem jak nie trudno się domyślić, roślina ta pomaga także w regulacji menstruacji. Już w starożytnym Egipcie i przypisywano mu właściwości odmładzające i odżywcze, płatki nagietka dodawano do napojów i perfum. W nagietku możemy się kąpać (dodając wywary czy świeże kwiaty do kąpieli), możemy moczyć w nim dłonie, stopy, robić z nagietka maseczki, maści, oleje, możemy też po prostu pić herbatki z niego. Możemy też świeże kwiaty i liście po prostu zjadać jako dodanek do sałatek, zup, omletów, deserów.
Nagietek jest rośliną jednoroczną lub dwuletnią dorastającą do pół metra wysokości. Charakterystczne zółtopomarańczowe kwiaty przypominają popularne margerytki. Kwitnie do jesieni, także warto mieć go w swoim ogrodzie także po to, by po prostu cieszył oko. Potarte w palcach płatki wydzielają charakterstytyczny zapach świadczący o wysokiej zawartości olejków eteryczych. Spośród 20 gatunków najbardziej popularny jest nagietek lekarski, któy jest mało wymagającą rośliną – można go znaleźć także wzduż dróg, czy na polnych nieużytkach. Nie lubi mrozu, za to kocha słońce. Możemy go posadzić w pobliżu truskawek – niektóre insekty nie lubią jego zapachu, także jest szansa, że zjemy nasze truskawki szybciej niż np. ślimaki :)
Cenne substancje w nagietku to: triterpeny, sterole, karotenoidy, taniny, śluz roślinny, olejek, żywica, w płatkach są także – likopen, wiolaksantyna, ksantofile, b-karoten, luteina, ksantyna.
Nagietek:
- ma dobroczynne działanie na wątrobę i regulację produkcji żółci, stymulując woreczej do produkcji jej zwiększonej ilości, ale nie wpływając na poziom bilirubiny i cholesterolu
- łagodzi zaczerwienienia skóry
- sprzyja leczeniu ran, owrzodzeń i działa dezynfekująco
- działa zmiękczająco, łagodząco i odświeżająco na skórę
- wspomaga układ odpornościowy,działa przeciwgrzybicznie, przeciwbakteryjne i przeciwwirusowo (działa aktywnie np. na gronkowca złocistego, paciorkowca czy candidę albicans)
- jest bardzo często wykorzystywany w kosmetyce – maseczki i balsami oparte na jego wyciąu mają właściwości łagodzące i ściągające, dlatego są stosowane w leczeniu trądziku, poparzeń czy wrzodów
- reguluje cykl menstruacyjny – wzmacnia krwawienie, dlatego pozwala przywrócić miesiączkę, zmiejsza skurcze mięści i łagodzi nerwy
- obniża poziom cholesterolu i innych tłuszczów we krwi
- zapobiega występowaniu grzybicy i zapaleń (stosowany na skórę)
- poprawia pracę układu krwionośnego
- łagodzi świąd po ukąszeniu owadów
- przyspiesza regerenację komórek, uelastycznia skórę
- śluz w nagietku łagodzi zapalenia żółądka, jelita grubego i wrzodów
- napary i herbatki z nagietka pomagają w problemach z wątrobą, żołądkiem, jelitami, przeziębieniami czy przy złym samopoczuciu.
Kiedy zbierać?
Kwiaty nagietka najlepiej zbierać w słońcu, blisko południa, kiedy są najbardziej otworzone i mają najwięcej właściwości. Liście można zbierać od marca do października zrywając pojedyńczo i delikatnie. Liście i kwiaty możemy suszyć – najlepiej w ciemnym, suchym i przewiewnym miejscu, tak aby nie stracił koloru. Przechowujemy w słoiczkach z ciemnego szkła lub porcelany. Możemy także pić świeży sok wyciśnięty z liści, kwiatów i łodyg (np. za pomocą sokowirówki). Ze wszystkich zebranych naziemnych części (kwiaty, łodyga, liście), można przygotować papkę rozgniatając je i przykładając na wybrane miejscea.
Przepisy:
Leczniczy maść albo olejek z nagietka
20 gram świeżych kwiatów zalej oliwą w ciemnym słoiczku i zostaw na 12 godzin. Po upływie tego czasu dodaj 5 g masła kakaowego i 5 g wosku pszczelego, wymieszaj wszystko na jednolitą masę z olejem. Taką maścią możesz smarować w celu leczenia pęknięć na skórze rąk i nóg. Jeżeli nie masz masła kakaowego i wosku pszelego, możesz przygotować olejek z nagietków, który kojąco wpływa na podrażnienia, siniaki oraz ukąszenia owadów – główki kwiatów wkładamy do słoika z ciemnego szkła do wysokości 3/4 i zalewamy kwiaty olejem roślinnym np. migdałowym (najlepiej nierafinowanym). Odstawiamy suche, chłodne i ciemne miejsce na miesiąc, przy czym otrząsamy słoikiem codziennie. Po 30 dniach przelewamy olejek przez gazę do małej buteleczki z ciemnego szkła.
Olejek można stosować także w przypadku podrażnienia skóry u niemowląt (np. Od pieluchy), albo wśród mam karmiących – na rany na sutkach. Jeżeli połączymy ten olejek z olejkiem z drzewa sandałowego, będzie to doskonały kosmetyk na żylaki.
Herbatka na zgagę
2 łyżeczki suszonych kwiatków nagietka zalej wrzątkiem, przykryj i odstaw na 10 minut. Odcedź. Pij napar 3 razy dziennie: rano po południu i wieczorem po kolacji.
Przestudzonym naparem z nagietka można namoczyć wacik i przetrzeć skórę pod pachami – złagodzi to nadmierne pocenie się.
Olejek z nagietka, ponieważ doskonale zmiękcza skórę i łagodzi podrażnioną i popękaną skórę, można przygotować sobie krem nagietkowy. 2 łyżki mąki owsianej zmieszaj z pół łyżeczki olejku i póltorej łyżki letniej wody. Powstały krem połóż na skórę twarzy i zostaw na 10-15 minut. Zmyj letnią wodą. Od razu zobaczysz różnicę!
Na nawilżenie, łągodzenie wrażliwej skóry – ochronna maseczka:
5 kropli olejku z nagietka, łyżeczka miodu, łyżeczka olejku z jojoby. Nałóż preparat na podrażnioną skórę na 10 minut, a następnie delikatnie zmyj maseczkę.
Olejek z nagietka możesz stosować także po intensywnym treningu, aby zapobiec bólom mięśni – w tym celu wymieszaj po 5 kropli olejku z nagietka, 5 kropli olejku z arniki i 5 kropli olejku mbirowego, oraz 1 łyżeczkę olejku z jojoby.
Przeciwskazania
Nagietek jest uważany za bezpieczną roślinę – nie notuje się skutków ubocznych. Nie poleca się jego stosowania doustnego przez kobiety w ciąży.
Na podstawie: Giuseppe Maffeis Nagietek, Ślaz i Mniszek. Trzy niezwykłe kwiaty Agencja Wydawnicza Jerzy Mostowski, 2015 Raszyn