Producenci wyrobów spożywczych uwielbiają poprawiać naturę. Najczęściej wynika to z tzw. preferencji konsumenta, czyli... opinii klienta na temat danego produktu. Zanim bowiem jakiś produkt trafi do sklepów przechodzi przez szereg testów – i to nie tyle tych związanych z bezpieczeństwem jego spożywania – co testów mających na celu poprawienie jego smaku, koloru, konsystencji do tego stopnia, by jak najbardziej odpowiadało konsumentom.

Kto kiedykolwiek zerwał z własnego ogródka truskawki i zrobił z nich dżem – ten wie, jak nieco wyblakły kolor zyskuje truskawka po domowej obróbce termicznej. Dżem truskawkowy w sklepie jest równie czerwony co chemicznie poprawiona truskawka sprzedawana w sklepie. Czerwony barwnik to jeden z najczęściej stosowanych, ponieważ wzbudza nasz apetyt i pozytywne doznania (swego czasu było nawet badanie naukowe dowodzące, że dzieci najchętniej sięgają po czerwone żelki).

Zatem poprawiania kolorystyki wyrobów spożywczych to niezwykle ważny dla producentów etap produkcji. Niestety walory estetyczne najczęściej nie idą w parze ze zdrowiem. Wiele barwników uczula, przyczynia się do powstawiania chorób, bądź negatywnie wpływa na nasze samopoczucie.

Oto kilka najgorszych z nich:

1) Kwas karminowy tzw. KOSZENILA (barwi na CZERWONO)
symbol: E120
Kwas karminowy może być pochodzenia zwierzęcego i jest zakazany w niektórych krajach. Dodaje się go do owocowego nadzienia ciast, do mięsa, do wypieków, jogurtów, sosów, alkoholi. Znajdziemy go także w czerwonych cieniach do powiek, szamponach, a nawet tuszu do rzęs. Niestety może przyczyniać się do występowania astmy, kataru siennego, pokrzywki. Powinny go także unikać osoby uczulone na aspirynę. My ten barwnik znaleźliśmy w kisielu Gellwe.

2) Czerwień koszenilowa A (barwi na CZERWONO)
symbol: E124
Również zakazany w niektórych krajach, gdyż może wywołać astmę, katar sienny pokrzywkę. Powinny go unikać osoby uczulone na aspirynę. Może powodować nadpobudliwość, wymieniony także jako kancerogenny. Niestety powszechnie stosowany w Polsce – od ciast czy galaretek w proszku, poprzez dżemy czy zupy pomidorowe, aż do... leków. Jeżeli obniżasz gorączkę u swojego dziecka powszechnym paracetamolem (Paracetamol Aflofarm dla dzieci), spojrzyj na skład – widnieje tam czerwień koszenilowa E124. Zatem nie zdziw się, gdy Twoje dziecko po zbitej gorączce dostanie... wysypki. Dodawanie takich "superdodatków" jest w naszym przekonaniu głupie i bezsensowne. Widać jednak testy konsumenckie wykazały, że lek musi mieć kolor, żeby matki chętniej kupowały go dla dzieci :/

Inne czerwone szkodliwe (kancerogenne) barwniki to:
E151 (czerwień brylantowa), E128 Czerwień 2G, E129 (czerwień allura AC), E180 (czerwień litolowa BK), E122 Azorubina – kancerogenny dla zwierząt) oraz niebiesko-czerwony barwnik E123 (amarant)

3) Tartrazyna (barwi na ŻÓŁTO)
symbol: E102
Również zakazany w niektórych krajach. Stosowany jest w wyrobach cukierniczych, krakresach, groszku konserwowym, marynatach, polewach do deserów, dżemach, płatkach zbożowych, zupach w proszku czy... kaszach.  Podobnie jak koszenila przyczynia się do powstawania astmy, pokrzywki, kataru siennego, czy wysypki, a takzże zapalenia skóry. Pozostałe objawy, które kompletnie mogą nie być kojarzone z nadmiernym spożyciem tego barwnika to bóle główy, problemy z koncentracją, nadpobudliwość, agresywność, bezsenność. Niektóre źródła podają ją jako kancerogenną (czyli przyczyniającą się do powstawania raka). Uważajmy, aby w produktach dla dzieci nie było jej w składzie – tutaj może wywołać szczególnie niepożądane niegatywne skutki dla zdrowia najmłodszych.

4) Annato (biksyna, norbiksyna) (barwi na żółto)
symbol E160b
Może powodować skłonności do irytacji bóle główy (zwłaszcza u dzieci), pokrzywkę, świąd. Powszechnie stosowany w margarynach, wypiekach, odtłuszczonych produktach do smarowania pieczywa nabiale, płatkach śniadaniowych, jadalnych powłokach serów.  My znaleźliśmy go w budyniu Dr Oetker i serze żółtym firmy SIERPC (zdjęcie obok i poniżej).

Innym niebezpieczym żołtym barwnikiem jest  żółcień chinolinowa E104, stosowania w napojach gazowanych i przetworzonej żywności. Może powodować astmę, pokrzywkę, wysypkę, nadpobudliwość (jest kancerogenna) oraz żółcień pomarańczowa FCF E 110  (skutki j.w)

5) Błękit brylantowy FCF  (zielonkawo-niebieski)
symbol E133
Zakazany w niektórych krajach ze względu na duże ryzyko wystąpienia asmy, pokrzywki, reakcji alergicznych. Jest kancerogenny i szczególnie dzieci powinny go unikać. Producenci wciskają go do żelatyny, groszku konserwowego, nabiału, płatków zbożowych. Powszechny w pastach do zębów i kosmetykach.

Inne niebezpieczne niebieskie barwniki:
E 131 (błękit patentowy V, niebiesko – foletowy, powoduje problemy żołądkowo-jelitowe, nadpoudliwość, pokrzywki); E 132 Indygotyna - kancerogenna

6) Brąz FK
symbol E154
Zakazany w wielu krajach ze względu na możliwość wywołania licznych reakcji alergicznych: pokrzywki, astmy, a także negatywnego wpływu na serce, nerki, wątrobę, tarczycę. Stosowany w żywności w gotowanych szynkach i chipsach. Trzymajcie go z daleka od dzieci.

7) Brąz HT
symbol E155
Powszechnie stosowany w czekoladowych wyrobach cukierniczych, a tymczasem także może być przyczyną astmy, pokrzywki i negatywnie wpływać na nerki. Nie zalecany dzieciom.

8) Karmel amoniakalny
symbol E150c
Stosowany w sosach sojowych, herbatnikach, dżemach, ciemnym pieczywie, marynatach, czekoladach, deserach mlecznych. Tymczasem może powodować nadpobudliwość, negatywnie wpływać na wątrobę, żołądek, płodność. Toksyczny dla krwi szczurów.

9) Zieleń S
symbol E 142
może powodować nadpobudliwość astmę, wysypki, problemy ze snem. Dodawany do groszku konserwowego, sosów miętowych, serników w proszku. 

Drodzy czytelnicy, jeżeli natkniecie się na te barwniki w produktach dostępnych w polskich sklepach - zróbcie zdjęcie i wyślijcie do nas na adres: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript.. Będziemy ten artykuł uzupełniać o produkty zawierające szkodliwe barwniki!

Jeżeli chcecie wiedzieć więcej na temat szkodliwych (i nieszkodliwych) dodatków odsyłamy Was do świetnej książki wydanej pod naszym patronatem:

Bill Statham, E 213 Tabele składników i dodatków chemicznych czyli wiesz, co jesz.

Benzoesan sodu, glutaminian potasu - czy to bezpieczne dodatki do żywności, czy też ich spożywanie grozi skutkami ubocznymi? Czy zaryzykować kupienie produktu posiadającego w składzie E133 lub E213 i co to jest tartrazyna? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziesz w tym poradniku.